Op 1 juli kwamen in Chicago tweehonderd vertegenwoordigers van de Heusdense familie Kuypers bij elkaar om te vieren dat hun oudoom Jo er precies honderd jaar geleden voet aan wal zette. Ter gelegenheid van een eeuw ’Kuypers in Amerika’ verscheen een herinneringsboek over zijn twee neven die hem in de jaren vijftig samen met hun jonge echtgenotes volgden.
Vanuit Rotterdam maakte de 30-jarige Heusdense boerenzoon Jo Kuypers per stoomboot de overtocht. Op 1 juli 1923 arriveerde hij in New York en via een jeugdvriend belandde hij in Chicago. Daar ontmoette hij een Belgische emigrante waarmee hij in 1924 trouwde. Al na drie jaar begon hij zijn eigen bedrijf in de betonindustrie.
Zijn jongere broer Janus, die tot eind jaren zestig van de vorige eeuw aan de rand van de vesting Heusden een stadsboerderij had, nam even na de oorlog eveneens de de boot om zijn broer in het verre Amerika op te zoeken. Wellicht hebben beide broers tijdens dat bezoek besproken of er voor de vijf zonen van Janus misschien in Chicago betere kansen lagen voor een succesvolle toekomst dan in het naoorlogse Brabant.
Al in 1950, twee jaar na het bezoek van vader Janus Kuypers, vertrok zijn oudste zoon Bert samen met zijn Herptse echtgenote Ida Verhoeven meteen na hun bruiloft eveneens per boot naar Amerika. De beide families huurden een bus om in de haven van Rotterdam het jonge bruidspaar uit te zwaaien.
In 1959 volgde jongere broer Piet samen met zijn vrouw Anneke Bruijsters uit Hedikhuizen. Ook zij vertrokken net na hun huwelijk, niet per boot maar als een van de eerste emigranten per vliegtuig.
The American Dream
Het boek dat ter gelegenheid van het eeuwfeest over deze twee jonge Heusdense echtparen verscheen heet: ’Four Dutch immigrants capturing the American dream’. Aan de hand van interviews, geraadpleegde documenten en talrijke foto’s geeft het niet alleen inzicht in de persoonlijke ervaringen van deze jonge ondernemende Heusdenaren die hun droom in het verre Amerika probeerden waar te maken. Het geeft tevens een interessant tijdsbeeld over wat er eind jaren vijftig bij kwam kijken wanneer men ambities had om buiten Nederland een toekomst op te bouwen. Vanwege de slechte perspectieven in eigen omgeving stimuleerde de provincie Brabant jonge mensen om te emigreren door hen een vliegticket aan te bieden. Men kon een voorkeur uitspreken voor Australië, Nieuw-Zeeland, Canada of de Verenigde Staten. Wie ervoor in aanmerking wilde komen, moest niet alleen ter plekke een sponsor hebben én verzekerd zijn van werk maar daarnaast ook een gezondheidstest doorstaan en positieve adviezen omtrent gedrag en motivatie krijgen van de pastoor, de politie en de boerenstandsorganisaties. Ondanks de strenge toelatingsvoorwaarden was er vanuit het Brabantse platteland veel belangstelling voor dit aanbod. Piet en Anneke stonden twee jaar op een wachtlijst alvorens ze broer Bert en oom Jo volgden.
Oliebollen en bitterballen
Het groots opgezette eeuwfeest vond plaats op een schitterende buitenlocatie van de vierde generatie Kuypers. Vanuit Brabant waren maar liefst 25 familieleden overgekomen omdat ze de reünie van hun Amerikaanse familie niet wilden missen. Door billboards met foto’s uit Heusden waande men zich midden in de vesting. De vergrote familiestambomen aan de muur nodigden uit tot het ophalen van relaties, herinneringen en de daarbij behorende anekdotes. Tradities smolten niet alleen samen in oliebollen en bitterballen maar ook in de muziek waarop volop gedanst werd. Naast Engelstalige nummers natuurlijk ook Nederlandstalige hits compleet met roeien en polonaise. ’Never forget where you come from’ is de laatste zin in het jubileumboek. En daarom was het niet verwonderlijk dat ’Brabant’ van Guus Meeuwis meeslepend en uit volle borst werd meegezongen!