Marie van de Middelhaai geeft al bijna 20 jaar rondleidingen in en rond haar boerderij, die anno 1890 is voorzien van een herd (huiskamer), een geut (keuken met pomp), een plee enz. en sindsdien nauwelijks is veranderd. Marie leeft ouderwets: zij slaapt in de bedstee, breit haar eigen sokken, spreekt in Vlijmens dialect en eet ouderwetse (vergeten) groenten uit haar moeshof. De boerderijbiotoop (de omgeving van de boerderij) is nog ouderwets groen. Gemeente Heusden heeft, tot grote verbijstering van Marie, 2 nieuwbouwhuizen gepland vol in het zicht van de monumentale huiskamerramen, waardoor de 19de-eeuwse boerensfeer van het levend museum van Marie voorgoed verloren zal gaan. Marie diende een beroepschrift in en beschrijft wekelijks , in afwachting van de rechtszaak, haar dagelijkse leven in de nu nog ouderwetse groene boerderijbiotoop.

In ‘n aauwverwetse bóéderijbiótóóp vèènde aalt aauwverwetse dinger, krek ès ’n *maaidóreheg. Mì die maaidoreheg hier van mèèn hè’k al hil wè mì meegemàòkt. D’r stóón hier idder ’n legusterheg. Mer die waar nie góéd zat, volges Braobaans Landschap, te medèèrn. Bij zun aauw *knip hèùrt ’n maaidoreheg. Óóns vaoder hì-t-‘em vèùr mèèn gezet ‘n 30 jaor trug. ’n Klèèn bietje te dicht op de kaant van de slóòt. Ik hè-d-er îwweg spèèt van ès haor op m’ne kop dè’k me óòt die heg àòn heb laoten praoten.

’t Knippen van zun heg, dè is echt afzíén. Mì dè knippen krèède alzelèèven splinters in ‘ew haand en ‘ew èèrm (vèùr de Hàòrstéég: aarm) van die dores. En d’rbij stàòde nao ’t knippen himmel onder de schrammen op ‘ew èèrm (vèùr de Hàòrstéég: aarm) en ‘ew béèn. Sommegte dóres zen wel aacht centiméters lang, man. Daor kande ’ne lilleke *préèuw àòn opdóén. Ik heb al hil dikkels die heg vervloekt, dè maade grust wéten. Omdè-t-ie op ’t rèèndje van de slóòt stàò, schúífde alle kéren dieje slóòt in mi-j-’t knippen. ’t Is wel ‘nen dréúge slóòt, dè wel, mer ’t is toch ’n ongemak. Ge moet er dus aalt ’n *léèr bij haolen. Die moete dan onder in diejen dréùge slóòt zetten, nàòr bóven klimmen en daor àòn’t knippen. Ge hàòlt dan aalt ‘ew knieës ópen àòn die rotdores, war. Dàòrom doe’k al jaoren ‘nen opgefrotten jutten zak tégen die heg àòn douwen dè die dores mèèn nie kannen raoken. Dan knippen, de léèr wir aaf, die verzetten en wir d’rop, dieje jutten zak d’r wir opfrotten tégen de dores. Man, man. Mer ge hoeft nóót nie nàòr de sport vèùr ‘ew condisie. Op ’t lest duurde-n-’t heg knippen vórt 3 daog. Ik waar ’t zù zat, dè’k d’r himmel tot op de stammen gekortwiekt heb. Ze ziet er nou wel oud en versléten ùìt, mer dè is m’n bóéderijke-n-ók, war. Dè akkedeert góéd.

Mer hoe schôn dè’k ze ók vèèn, ik zit er toch óver te déénken om ze d’r ùìt te gooien van de wèènter ès ze gin blad mir hè. Witte, ze is bedoeld om hier de langslópende koei tégen te haauwen, mer nàòvenaant kómen d’r hier gin koei vèùrbij. Hier om d’n hoek in ’t Lavendelpark hèn ze d’r, déénk, gin éèn. Wè zó-j-ik dan nog liggen otteren hier mi al die dores in m’n knieës en haand en ’n hilt m’n léèr moeten lópen te verzetten en op en aaf. Ik zè-j-ók gin twinteg mir! Dus ès ge d’r nog wilt zíén, hèdde nog mer ekkes de kaans. Ze gàòt er aon! Houdoe, war. Marie

Woorden ùìt m’n woordeboek:

maaidoreheg = meidoornheg

aauw knip = oude versleten boerderij

préèuw = diepe kras

léèr = ladder

Reageren? Nassau Dwarsstraat 5, 5251 KJ Vlijmen, 073-5118524, middelhaai@live.nl www.marievandemiddelhaai.nl