Op zondagmiddag 1 oktober wordt de jaarlijkse Klepperman natuurdag in heemtuin de Meulenwerf in Heusden gehouden. Deze -gratis- educatieve activiteit richt zich op jonge onderzoekers tussen 3 en 9 jaar. De kinderen worden uitgedaagd om vanuit de historie de natuur te verkennen.
Door Hans van den Eeden
Tijdens deze Kleppermandag worden kinderen uitgenodigd om spelenderwijs de natuur in de Heemtuin te ontdekken. De Heemtuin, die aan de Molenstraat nabij de Stadshaven ligt, legt met de Kleppermandag al jaren een relatie tussen het verleden en het heden. ”Na de zomer gaat de natuur zich klaar maken voor de herfst en winter. Er is dan ook van alles in de natuur te beleven. Zowel kikkers, slakken, vogels, maar ook bijen en insecten bereiden zich voor op de nieuwe periode in de natuur”, aldus de enthousiaste Lida Valk van de stichting Heemtuin. ”Met kleine opdrachten gaan de kinderen aan de slag. Het gaat hierbij om speuren naar de kleppers van de Klepperman. Verder om vanuit verschillende zintuigen bomen te herkennen. Bijzonder is de opdracht om te ontdekken wat er in de composthoop ‘leeft’. Ook wordt een verrekijker gemaakt en het kijken door een loep kan een speciale ervaring zijn.’
Kleuren
Op deze middag worden de kinderen onder andere uitgedaagd om op zoek te gaan naar de diversiteit en combinaties van de vele kleuren in de Heemtuin. Heemkundekring Onsenoort is traditiegetrouw van de partij. Hierbij staan onder andere de mogelijkheden van afvalverwerking centraal. Een voorbeeld is wat je kunt maken van lege melkpakken. Maar ook hoe maakte men vroeger een beursje? En wat zijn de mogelijkheden om touwen met elkaar te verbinden. De heemkundekring ziet het als haar missie om meer jeugd en jongeren bij hun activiteiten te betrekken. Dit is een uitdaging waaraan wordt gewerkt. Tijdens de Kleppermandag worden er traditiegetrouw wafels gebakken. Naast het inspirerende programma is er veel te beleven. Het spel, de beleving en het samenwerken tussen kinderen en hun begeleiders moeten deze dag tot een feest met een ‘groen randje’ maken. In de heemtuin is op het gebied van natuureducatie veel te beleven. Op de bankjes kunnen ouders en grootouders op hun gemak bijkomen. Verder om de avonturen van hun kinderen en kleinkinderen te observeren.
‘Klepperman’
In het verleden was de Heusdense ‘klepperman’ ofwel een nachtwacht degene, die, met de ‘klepper’, in het stadje de ronde deed. Na het klepperen riep hij ook luid en duidelijk hoe laat het was. Tevens fungeerde hij als brandwacht en stadsomroeper. Met zijn klepper maakte hij een indringend geluid bij brand of andere calamiteiten. Hij kende Heusden op zijn duimpje: niets bleef voor de Klepperman geheim. Dat gold in ieder geval voor het laatste nieuws, zoals mensen die overleden waren en vooral de laatste roddels. Hij liep rond met een houten klepper, die ook wel ‘klap’ werd genoemd. De klap bestond uit een houten bord. Dat werd met een handvat vastgehouden. Op dit houten bord was een scharnierende hamer bevestigd. Deze maakte een klepperend geluid. Van hem werd verwacht, dat hij te ‘goeder naam en faam’ bekend stond.
Stilte en rust
Vaststaat, dat het bekende kinderliedje ’Klepperman van Elleven, waar ga je zo laat naar toe?’ tot de verbeelding spreekt. Het is een oud kinderliedje, een muzikale herinnering aan de tijd toen de nachten nog heel donker en stil waren. Hooguit een enkel licht van een stallantaarn, een blatend schaap of een blaffende hond. Verder stilte en diepe rust. Vanaf de 19de eeuw was handhaving van de openbare orde één van de kerntaken van het lokale bestuur. En dat is het nog steeds. Vast staat, dat gemeenten – zoals Heusden- er de afgelopen honderd jaar allerlei taken bij hebben gekregen. Hierbij is de veiligheid en leefbaarheid van haar burgers nog steeds een van de belangrijkste activiteiten. De BOA’s herinneren daar aan.
Vast staat dat, naast het leermoment, ontmoeting in de Heemtuin tijdens deze middag belangrijk is. Voor de organisator gaan hierbij educatie, ontmoeting en gezelligheid hand in hand. De organisatie hoopt op goed weer. Hier kunnen, in de termen van Heusden te blijven, ‘schietgebedjes’ bij helpen. Deze middag wordt tussen 13.00 en 16.00 uur gehouden.
*De organisatiewerkgroep bestaat naast Lida Valk uit Beppie Smits en Doris Gille.