Marie van de Middelhaai geeft 20 jaar rondleidingen in en rond haar boerderij uit 1650, die anno 1750 een stenen voorgevel met schuiframen kreeg en anno 1890 werd voorzien van een herd (historische huiskamer), een geut (historische keuken) met pomp en kelder, een plee met poepdoos enz. en sindsdien nauwelijks is veranderd. Marie leeft ouderwets: zij slaapt in de bedstee, breit haar eigen sokken en borstrokken, spreekt ‘t Vlijmens dialect, heeft een kabinet vol Vlijmense mutsen en eet ouderwetse (vergeten) groenten uit haar moeshof. |

De boerderijbiotoop (de omgeving van de boerderij) is nog ouderwets groen. Gemeente Heusden heeft, tot grote verbijstering van Marie, 2 nieuwbouwhuizen gepland vol in het zicht vanuit de historische huiskamer(ramen), waardoor de 19de-eeuwse boerensfeer van Marie haar levend museum voorgoed verloren zal gaan. Marie diende een beroepschrift in en beschrijft wekelijks , in afwachting van de rechtszaak, haar dagelijkse leven in de nu nog ouderwetse groene boerderijbiotoop.

’t Is wir kermes gewist hier op ’t Plèèn. Ik heb ’t mi ’s vaoder en ’s móéder gevierd mi ‘nen búíl óliebollen mi-j-’n goei laog poeiersúíker. Óliebollen heuren bij de kermes krek ès ‘ne k’neel- of aandere *lekstok, ’n súíkerspin, ’ne paoling, touwketrekken, de kop van Jut en de *malleméúlen.

De kermes is véúl veraanderd mi vruuger. Hil vruuger líép er ’n pèèrd (vèùr de Hàòrstéég: paard) de malleméúlen rond te draaien. Nou is ie illektriek. De meziek is ók aanders. Vruuger hèùrde inkelt zun tingeldóòs. Die klonk krek ès ‘nen draaiörregel, mer tégesworeg is ’t ammel illektrieke meziek, war.

Vruuger waar ’t ammel daansen mi de kermes, iedere kroeg ha tóén matinee: DE gelégeneghed om ’n medje of ‘ne vrijer op te dóén. Al ’t jong volk kwaam d’r op aaf. È ge wiest dè-j-’t erges kermes waar, waor ge femilie had wónen, dan gééngde be hullie in lózement, dan krééde daor ’n *kermesbedje opgemàòkt en móóde meeèèten. Alleman gunde ’t jonk volk de gelégeneghed, war. Waor ge in de jaoren ’50 ’t prèèsdaansen had, waorbij die, die ’t moiste en beste kossen daansen ‘ne prèès krégen, daor krééde in de jaoren ’60 ’t prèèsdaansen van welk pàòrke ’t langste kós daansen mi ‘nen appelesíén tussen hullie kin in. Tégesworeg is er nóot gin daansen mir bij, war, mi de kermes en ’n medje of ‘ne vrijer opdóén gàò tégesworeg ók vórt ammel illektriek. Man, man!

In mèèn jong jaoren waar d’r ók al gin daansen mir, mer tóén waar de kermes nog hil romantisch vèùr ’t jonk volk. Wij han de rups, ‘nen héle ronde wagonnekes aachtemekare, mi ammel benkskes waor ge héèl knus inkelt mi s’n tweeën in kont zitten. Dieje rups ging óver berg en dal hénen, za’k mer zeggen en al mer harder. Ès de bel gééng luijen, dan kwaam-t-er ‘ne flos bóven de rups, die ze mi-j-’n touw ammel op en neer líéten daansen. Dieje flos móóde d’r af trekken. Ès ge-n-‘em had, móóde graotes en vèùr niks nog ’n rondje mi de rups mee! En dan kwaam ’t allerromantischte van dieje rups: dan gééng ie dicht. D’r kwaam ’n doeken kap óver de wagonnenkes hénen en wel ‘ne ronde-n-of 2 of meschient wel 3 lang koste gij, ongezíéns vèùr ’t kerkvolk, ‘ew medje of ‘ewe vrijer in d’n pikkendonkere stiekem ’n kusje géven onderwèèl die rups mer dèùrraosde óver berg en dal. En dan … dan gééng de kap wir omhóóg en moeste ùìtstappen. Dè waren nog ‘es tijen! Houdoe, war. Marie

Woorden ùìt m’n woordeboek:

lekstok = letterlijk: likstok

malleméúlen = draaimolen

kermesbedje = matras op de grond

Reageren? Nassau Dwarsstraat 5, 5251 KJ Vlijmen, 073-5118524, middelhaai@live.nl www.marievandemiddelhaai.nl