Voormalig veearts Jan van de Wouw (1930) woont met veel plezier met echtgenote kunstenares Len (1932) in een voormalige stadsboerderij aan de Demer. Het had weinig gescheeld of de voormalige boerderij was gesloopt. Door acties en maatschappelijke druk is deze markante boerenwoning behouden.

Door Hans van den Eeden

De uitstraling van de voormalige boerderij heeft zijn sfeer, charme en karakter volledig behouden. Idyllisch reflecteert de gevel in de oude stadsgracht: de Demer. Het had weinig gescheeld of er had een nieuw appartementencomplex gestaan. Door protesten van de Heemkundekring Onsenoort en het Comité Vesting Heusden werden de sloopplannen verijdeld. Ook de landelijke organisatie Heemschut signaleerde deze dwaling van het gemeentebestuur begin 2003. De Federatie Brabants Monumentenoverleg had geen goed woord over voor de plannen. Door deze druk moest het gemeentebestuur overstag. Daarmee sneuvelden plannen om er een groot appartementencomplex te bouwen. De karakteristieke veertig centimeter naar voren hellende voorgevel van het pand is blijven staan.

Bodemverontreiniging

De muur werd verstevigd en verankerd. Robuust zijn de tot de eerste bouwlaag doorlopende groen geschilderde staldeuren. In deze monumentale deuren zijn weer de voordeuren van de woonhuizen gevestigd. De achtergevel werd opgemetseld met ijsselsteentjes en werd enkele meters naar voren geplaatst. Daardoor werd het mogelijk om intieme patio’s te realiseren.

In de voormalige stal werden drie woningen met een gemiddelde inhoud van 350 kubieke meter gerealiseerd. Deze eengezinswoningen, met twee bouwlagen, tellen twee slaapkamers en een royale zolder. Het voormalig woonhuis is, net zoals het was, wit gepleisterd en oogt voornaam. Het pand telt een verdieping. Een groot probleem vormde de zware bodemverontreiniging.

Toen de boerderij leeg kwam te staan was deze van 1930 tot en met 1987 in gebruik bij kolenhandelaar Gebroeders Van Hooft. Tevens werden vanaf 1958 tot 1987 olieproducten verkocht en opgeslagen. Daartoe werd indertijd een brandstoftank met een inhoud van 4.000 liter aangebracht.

Boerenstal

De woonlocatie herinnert aan de voormalige boerenstal, bevolkt met koeien en varkens. Over zijn werk als veearts: “Omdat ik gespecialiseerd was in verloskunde had ik het erg druk.” Jan was geassocieerd met de markante Heusdense dierenarts Frits Hilwig.

Vanuit Oudheusden verhuisde het echtpaar Van de Wouw via Drunen naar Heusden. “In mijn praktijk had ik vaak te maken met allerlei dierenziektes, zoals TBC en varkenspest. Ik herinner me de Heusdense boeren, zoals Kuijpers, Van den Bosch, Vermeulen en Nouwens nog goed. De communicatie met de boeren was informeel met humor en een kwinkslag. Het verschil met een dierenarts is, dat deze altijd langs de voordeur komt. Een veearts komt altijd langs de mestvaalt achterom. Er was altijd tijd voor koffie, een praatje en een grap. Door mijn specialisatie verloskunde hielp ik, soms wel dagelijks bij het kalveren. Als ik terug kijk waren de jaren vijftig en zestig rustige en overzichtelijke jaren. De communicatie met de boeren was altijd heel informeel en plezierig.”

Bankje aan de Demer

De periode van de keizersnee bij koeien en varkens is voor Jan voltooid verleden tijd. Hij volgt de ontwikkelingen op het gebied van diergeneeskunde op afstand, maar met belangstelling. Als het even kan stapt hij op de fiets en rijdt een rondje in de omgeving van Heusden. Over het heden: “Het wonen in het kleinschalig Heusden, in deze voormalige boerenwoning is voor mijn vrouw Len en mij bijzonder.” Als het weer meezit genieten ze van een glaasje wijn op hun bankje voor hun huis aan de Demer. Volgens hun overtuiging is de restauratie van de vesting een zegen voor het stadje. Het had overigens weinig gescheeld, want aanvankelijk waren er na de Tweede Wereldoorlog ook plannen om de oude stadsgracht Demer, pal voor hun huis, te dempen. De net opgerichte Rijksdienst voor Monumentenzorg stak daar een stokje voor.

Kunstenares

Len van de Wouw is als kunstenaar erg actief in haar atelier met het maken van mooie schilderijen. Tijdens de onlangs gehouden kunstmanifestatie Kunst in Monumenten presenteerde ze vol overgave haar werk in haar atelier in de Sterrestraat. In haar schilderijen heeft Len van de Wouw naast verf materialen, zoals lood, goud, leer, hout en jute verwerkt. Met haar monumentale gelaagde objecten balanceert ze op de grens van figuratie en abstractie. Het is een taal, die zowel oeroud als vernieuwend is. Er is veel waardering voor haar kunst. Dit wordt door de mix van haar artistieke kwaliteiten en ambachtelijkheid versterkt.