In de rubriek ‘Koplopers’ komen Heusdense enthousiastelingen aan het woord over hun inspanningen op het gebied van duurzaamheid. Het gaat dan vooral over energiebesparing, maar in sommige gevallen ook om comfort, grondstofgebruik en milieuvriendelijkheid. Dit keer komt Mari de Kort uit Elshout aan het woord. Sinds een maand is de gasleiding in zijn huis niet meer in gebruik en wordt binnenkort afgesloten. Zijn drie warmtepompen zorgen voor respectievelijk warm water, cv-warmte en koeling in de zomermaanden. Maar liefst 38 zonnepanelen leveren meer dan voldoende kWh ’s op voor het functioneren van deze warmtepompen.
Door Rieky Schalken
Techneut De Kort, die alle systemen zelf ontwerpt en installeert, dankt zijn kennis aan zijn opleidingen in werktuigbouw en elektra, plus de ervaring die hij met zijn eigen sprinklerinstallatie bedrijf opdeed. “Alles waar het woord installatie achterstaat, hebben we hier in huis.” Het stamt uit 1957 en is in 2007 aangekocht. “Als je begint met een oud huis, is het isoleren, isoleren en nog eens isoleren. Alles eruit en zelfs een nieuw dak erop. Het was een hobby van mij en ook de kinderen hebben veel meegeholpen en hebben daar veel van geleerd.” Ventileren is heel erg belangrijk als je je huis isoleert en is begonnen met de aanschaf van twee WTW-units (warmteterugwinning/balansventilatie), waarbij de warmte uit de afgevoerde lucht gebruikt wordt om de verse lucht van buiten op te warmen. De volgende grote investering was in 2019 met de aanschaf van 22 zonnepanelen, een zogenaamde 7Kwp-installatie. Twee jaar later werd die uitgebreid met de overname een 4Kwp-installatie, oftewel 16 zonnepanelen op het dak van het schuurtje wat voorheen in gebruik was van zijn zoon die aangrenzend woont. “Het was belangrijk dat ik meteen in 2007 met de grote verbouwing ben uitgegaan van een laagtemperatuur cv-installatie zoals vloerverwarming en over gedimensioneerde radiatoren. Mijn cv-installatie kwam nooit boven de 40 graden. De badkamer is eigenlijk de belangrijkste ruimte in huis. Omdat daar een hele grote radiator hangt, en het retourwater wordt gebruikt voor de vloerverwarming is het daar altijd zeer comfortabel. Koeling is niet duurzaam, eigenlijk pure luxe, want die wordt alleen gebruikt bij allerheetste dagen.”
Luchtwarmtepomp voor warm water
De belangrijkste apparaten in de ‘machinekamer’ van Mari de Kort zijn de drie warmtepompen. Voor het hebben van warm water heeft hij onlangs een warmtepompboiler van 270 liter geïnstalleerd. Mari: “De warmtepompboiler onttrekt (door de zon voorverwarmde) lucht via de tuinkamer en voert de koude lucht via het dak naar buiten af. In de zomer wordt de koude lucht in plaats van naar buiten naar binnen afgevoerd, als gratis koeling. Het apparaat maakt best wat geluid, maar bij mij staat de warmtepompboiler boven mijn berging, dus daar heb ik geen hinder van. Ook heb ik een tijdschakeling erop zitten, zodat deze alleen overdag aan kan gaan. Als de zon schijnt gaat de warmtepompboiler helemaal niet aan, want dan wordt deze gratis door de al bestaande zonnecollectoren opgewarmd tot wel 80 graden Celsius. De minimale temperatuur van de warmtepompboiler staat ingesteld op 45 graden en als het water bij de zonnecollectoren 8 gr hoger is dan in het boilervat start de circulatiepomp van de zonnecollectoren.” En als de zon een paar dagen niet schijnt? Mari: “Geen probleem, er zit een warmtepompje op de boiler en dan pakt ‘ie’ afvoerlucht van binnen voor verwarming van het tapwater.”
Lucht water warmtepomp voor de cv
Een monobloc-warmtepomp is een slimme en energiezuinige keuze, waarbij energie uit de buitenlucht wordt onttrokken en omgezet in warmte. Alle onderdelen van de pomp: compressor, condensor, expansieventiel en de verdamper zijn in de buitenunit geïntegreerd. Mari de Kort heeft deze warmtepomp voor zijn cv geïnstalleerd vanwege het feit dat dit type pomp geen binnendeel heeft en direct cv-water aflevert. Ook omdat er geen koelleidingen nodig zijn en geen STEK-certificering (= Emissiepreventie Koudetechniek). Hij legt uit: “Het is belangrijk dat je in je huis al een laagtemperatuur-cv-systeem hebt, zoals bijvoorbeeld vloerverwarming. Omdat ik in mijn huis zoneregelingen heb, wordt de warmtepomp weersafhankelijk aangestuurd. Met andere woorden, als het buiten -10 graden is, moet de warmtepomp water van 45 graden leveren en bij +20 graden buitentemperatuur is het nog maar 25 graden. Om pendelen van de warmtepomp te voorkomen is een buffervat van 100 liter geïnstalleerd.” De Kort heeft voor een warmtepomp zonder koelmogelijkheid gekozen, omdat hij al een luchtwarmtepompinstallatie bezat voor koeling van de woning en (heel) soms om te verwarmen. “Het geluid van de warmtepomp valt mij reuze mee. In de nacht staat de warmtepomp helemaal uit, omdat alle circulatiepompen zijn uitgeschakeld en er geen warmtevraag meer is.”
Met het warme water uit de warmtepompboiler en cv-water voor verwarming via de monobloc-warmtepomp kan het nieuwe systeem draaien. “Toeval is dat we tegelijk met Slochteren ook onze gaskraan hebben afgesloten. We draaien pas één maand, maar die jaarlijkse kosten van 1700 m3 gas zijn we kwijt. Hier gaat ’s nachts alles aan apparatuur uit. Ik ben benieuwd of we op 0 elektra uitkomen of zelfs nog overhouden. Misschien nog een elektrische auto?”