Sinds vorige week is er in museum Het Gouverneurshuis in Heusden een expositie die niet iedereen kan bekoren. De komende maanden worden bezoekers van het museum geconfronteerd met de tijdelijkheid van het bestaan, een onderwerp waarmee ieder van ons vroeg of laat te maken krijgt. Onder de noemer ‘Memento Mori!’ (‘Gedenk te sterven’) wordt in het museum stilgestaan bij de dood, de vergankelijkheid en de herinnerings- of memoriecultuur die daarmee verbonden is.

De keuze voor dit stevige onderwerp komt voort uit de recente verwerving door het museum van twee doodsbaren die lange tijd in gebruik zijn geweest in de dorpskerk van Heesbeen. Deze draagbaren – de grote werd gebruikt voor volwassenen, de kleine voor kinderen – zijn sober uitgevoerd. In een van de baren is het jaartal 1765 ingekrast. Inderdaad is in het archief te vinden dat timmerman Jan Verdoorn op 7 januari van dat jaar op verzoek van het kerkbestuur een baar vervaardigde. Hij ontving voor zijn werkzaamheden een bedrag van acht stuivers. Ook zijn op de baren een aantal letters ingekrast. Vermoedelijk zijn het de initialen van bepaalde personen, maar de precieze betekenis van deze letters kon nog niet worden vastgesteld.

Hoewel de Heesbeense baren een groot deel van de beschikbare ruimte in het Gouverneurshuis vullen, worden ze omringd door tien objecten die met hetzelfde thema samenhangen. Enkele objecten komen uit de eigen collectie van het museum, zoals een eeuwenoud rouwbord met het heraldische wapen van de familie Van Grevenbroek. Behalve het wapen bevat dit bord ook twee spreuken, die de beschouwer er subtiel aan herinneren dat zijn of haar verblijf op aarde een tijdelijk karakter heeft. Het bord is afkomstig uit de herberg van Van Grevenbroek in Herpt, maar gelet op de tekst heeft het waarschijnlijk een andere oorsprong, wellicht als rouwbord in een kerk.

In de tentoonstelling zijn ook bruiklenen opgenomen van andere instellingen en particulieren. Heel bijzonder is een urn uit de tweede eeuw van onze jaartelling, die een jaar of tien geleden is gevonden bij de opgraving van een Romeins grafveld in Veen. De urn is een bruikleen van de Archeologische Vereniging Archeo Altena in Giessen. Dat het thema van de expositie ook op een geheel eigentijdse manier benaderd kan worden bewijst het werk van fotograaf Jaswant Koendjbiharie uit ’s-Hertogenbosch. Van hem hangt er een serie van zeven prachtige beelden van rottend fruit, waarmee wordt benadrukt dat ook in het vergankelijke een grote schoonheid schuilt. Althans: voor wie het wil zien. Maar dat geldt eigenlijk voor alle voorwerpen in de tentoonstelling. De expositie ’Memento Mori!’ is tot en met zondag 28 januari te zien in het Gouverneurshuis. Zie voor informatie: www.gouverneurshuis.nl.