Over Samuel P.J.C. van Dam van Hekendorp en Polanen had ik al in een eerdere bijdrage vermeld dat hij een medaille had gekregen na de watersnoodramp van 1861. De watersnoodmedaille van Samuel is in het bezit van het Teylersmuseum (zie afbeelding). Deze zilveren medaille is aan hem toegekend op 21 september 1861 door koning Willem III, tegelijk aan heel veel anderen. Samuel was kennelijk heel trots op zijn medaille, hij heeft daarom van een zilveren dubbeltje een soort van draagmedaille laten maken, waarschijnlijk om er mee te kunnen pronken (zie afbeelding).

Volgens een krantenbericht heeft hij tijdens deze watersnood, direct nadat hij gehoord had dat de dijk was doorgebroken geprobeerd om met een hoeveelheid proviand in Brakel te komen om daarmee de getroffen inwoners in hun eerste nood te helpen.

Die pogingen lukte in eerste instantie niet, maar Samuel bleef volharden in zijn pogingen. Uiteindelijk wist hij bij het Brakelse veer een schietschouw met een moedige schipper te bemachtigen. Een schietschouw is een schouw voorzien van ijzers waarmee deze over het ijs wordt geduwd, zakt de schouw door het ijs dan kan hij verder varen tot het ijs weer sterk genoeg is. Onmiddellijk is hij daarmee over het ijs naar Veen gegaan, van daar is hij enige uren later met een volle lading brood en spek teruggekeerd om die onder getroffen inwoners te verdelen.

Op de lijst van de hoogst aangeslagen inwoners van Noord-Brabant staat vermeld dat Samuel is aangeslagen voor een bedrag van hfl. 1072,29, zijn bezit bestaat uit grondbezittingen in Vlijmen, Heusden, Drongelen, Zuilichem en vooral Brakel. Andere bekenden op deze lijst zijn o.a. Leopold de la Court (kasteel Onsenoort) met hfl. 1.459,22 en A.C. van Lanschot met hfl. 1.549,24. Samuel was tussen juli 1853 en juli 1865 lid van Provinciale Staten van Noord-Brabant.

Op de lijst van gedecoreerden die een medaille kregen voor hun verdiensten tijdens de genoemde watersnood staan eveneens T. van Bokhoven uit Herpt, lid van het dijkbestuur waterschap de Hooge Maasdijk en J. van de Water, landbouwer te Hedikhuizen, beiden hebben de bronzen medaille gekregen.

Bert Meijs

bmeijs@planet.nl