De Nederlandse Postwet van 1850 regelde dat elke plaats een gelegenheid kreeg voor het posten van brieven. Tevens werd het gebruik van postzegels ingevoerd en was men voor postverzending niet meer afhankelijk van de openingstijden van de kantoren. Zo ook in Haarsteeg, waar in 1851 een bestelhuis werd ingericht op de hoek Hoevenschestraat-Grintweg (nu De Hoeven-Heusdenseweg). Het bestelhuis ressorteerde onder het bestelhuis van Vlijmen, met de bestelhuishouders H. van Hest (van 1851 tot 1853) en J. Serner (van 1853 tot 1872). In Vlijmen werd de post bezorgd en opgehaald door een postkar op de lijn ’s-Hertogenbosch-Vlijmen-Drunen-Heusden. Een bodeloop bracht en haalde de post van Vlijmen naar het bestelhuis in Haarsteeg. Van daaruit werd de post door een postbode in Haarsteeg of Hedikhuizen bezorgd.

Hulppostkantoor

Op 16 maart 1872 werd de status van het Haarsteegse bestelhuis omgezet in een hulppostkantoor, dat geleid werd door een brievengaarder, in vaste dienst van Posterijen. H.J. van Oerlen was de eerste brievengaarder en vervolgens kwamen in 1877 W. Jansen, in 1882 J. Erhart en in 1884 Dorus van Veluw. Dorus was in Haarsteeg schoenmaker en het werk van brievengaarder deed hij er tot 1900 bij. Vervolgens werd Heusdenaar Stinus Bouman tot 1906 zijn opvolger.

In 1881 werd op het hulppostkantoor de dienst Rijkspostspaarbank geopend. In 1884 werd door het Ministerie van Waterstaat een vergunning verleend aan J. v.d. Aa voor de aanleg en het gebruik van een telegraafverbinding voor publiekgebruik tussen Haarsteeg en Heusden. Het hulppostkantoor in Haarsteeg kreeg een telefoonkantoor met een telegraaflijn, die in verbinding stond met het post- en telegraafkantoor in Heusden. ‘In het belang van den hop- en vruchtenhandel’ kende het kantoor in de maanden juni t/m augustus ruimere openingstijden.

In 1888, toen de Langstraatspoorlijn in gebruik genomen werd, kwam er een wijziging in de lijn van de postkar. Voorheen was de lijn ’s-Hertogenbosch-Vlijmen-Nieuwkuijk-Drunen-Oudheusden-Heusden en dan verder de stoomboot naar Gorinchem. Deze lijn werd gedeeltelijk gewijzigd in Vlijmen-Haarsteeg-Herpt-Heusden. De bodeloop Vlijmen-Haarsteeg verviel en veranderde in een bodeloop van Heusden naar het treinstation in Drunen.

Brievengaarder Jan Prinsen

Jan was een broer van Harrie Prinsen, die sinds 1875 onderwijzer en hoofd van de Jongensschool in Haarsteeg was. Jan was in 1881 vanuit Hilvarenbeek gekomen en was in Haarsteeg handelaar in graan en hij werkte ook in de Coöperatieve Melkfabriek Natura. In 1905 bouwde hij een nieuwe woning, nu Haarsteegsestraat 29. De gevelsteen naast de voordeur vermeldt ’P.J. Prinsen - 1.8.1905’. (Jan = Peter Johannes). Deze woning werd in 1906 het hulppost- en telegraafkantoor met Jan als brievengaarder. In 1909 trouwde hij met Catho Verbunt. Met de pas gebouwde woning, in de volksmond nu ‘het huis van de mulder’ genoemd, hadden zij problemen met uitbreidingsmogelijkheden door de bebouwing aan de achterzijde en het pad aan de westzijde. In 1910 besloten zij een nieuwe soortgelijke woning te bouwen: Haarsteegsestraat 43, Rijksmonument 517320.

Aan de westzijde was een aanbouw dat als hulppost- en telegraafkantoor dienst deed. In 1912 had Haarsteeg nog maar 4 telefoonnummers. Op 4 januari 1918 overleed Jan en weduwe Catho Prinsen-Verbunt werd per 1 juni 1918 door de Posterijen aangesteld als brievengaarder, het werk wat zij al sinds haar trouwdag deed. Catho hertrouwde in 1919 met Jan Vugts en zij bleef brievengaarder tot 1925.

Opheffing

In 1925 werd door de Minister van Waterstaat overwogen om de hulppostkantoren van Haarsteeg en Nieuwkuijk op te heffen. Door een actie van schoolhoofd Harrie Prinsen, die ook actief was in de gemeentepolitiek, werd dit voorkomen. Dat was een grote tegenvaller voor Vlijmen, omdat door deze beslissing hun postkantoor degradeerde tot een hulppostkantoor. Op 15 juli 1925 werd Piet van Schaijk uit Hurwenen de nieuwe brievengaarder en opvolger van Catho Vugts-Verbunt. Van Schaijk gebruikte het kantoor van Catho tot hij in 1932 werd overgeplaatst naar Geffen.

Poststation

In 1932 verhuisde het postkantoor naar de overzijde van de straat, naar het pand van Nol Houët, die hier zijn kleermakerij had. In dit pand aan de Haarsteegsestraat was voorheen de melkfabriek Natura gevestigd. Het postkantoor kreeg de status van een poststation, geleid door een stationhouder die niet in dienst was bij de PTT. Het poststation met een telefooncel werd geleid door dochter Nelly Houët.

Nelly trouwde in 1935 met smidsknecht Gerrit van der Heijden en het echtpaar ging inwonen bij Nelly’s ouders. Nelly bleef het werk doen van stationhouder. Naast de woning werd een pand gebouwd, waarin Gerrit een fietsenmakerij begon. Op 1 juni 1944 werd de status van het kantoor veranderd in hulppostkantoor en werd Gerrit de kantoorhouder, in dienst van de PTT. Gerrits’ zwager Jan Koks nam de fietsenmakerij over, die in 1960 naar de Mr. Prinsenstraat verhuisde. Gerrit bleef kantoorhouder tot 1970. Tot die tijd werd de post van en naar ’s-Hertogenbosch met postwagens vervoerd en in het kantoor door bestellers gesorteerd. Postbestellers waren Narus Vermeulen, Piet Kok, Wim van Esch, Jan Bruijsters, Gerard Smits en Sjef van de Wiel (de Marter).

Postagentschappen

Op 1 september 1970 ging Gerrit van der Heijden met pensioen. Het hulppostkantoor kreeg de status van een postagentschap, geëxploiteerd door een zelfstandige ondernemer. Op 1 september 1970 kwam het eerste postagentschap bij Woninginrichting Vugts, vervolgens in 1972 bij Rijwiel- en Motorzaak Jo van Ooijen, in 1977 bij de antiek- en curiosawinkel ‘De Trog’ van Marleen van Ravenstein en vanaf 1979 tot 1990 bij Foto Van Beers.

Postagentschap SPAR-Supermarkt

Hanneke de Vaan van Spar Supermarkt nam in 1990 het agentschap over. In de supermarkt kwam een beveiligde ruimte met daarin de kluis met geld- en postzegelvoorraad. Er kon geld worden gestort en worden opgenomen. Er was vaak veel geld aanwezig. In 1994 werd het verbouwd naar een gerevitaliseerd postagentschap. Dat was een nieuw commercieel PTT-concept met beperkingen, zo kon er geen geld meer worden gestort. Op 11 november 1996 stopten zij met hun bedrijf. Slager Marcel van Bokhoven zette het postagentschap voort als servicepunt met een beperktere dienstverlening. Tot 2009, sindsdien is er in Haarsteeg geen postservicepunt meer.

Bart Beaard