Ademloos luisterden de twintig deelnemers aan het Groot Heusdens Dictee op zondagmiddag 21 juni in de bibliotheek in Drunen naar de heldere stem van burgemeester Willemijn van Hees. Zij had de schone taak de tekst van het dictee voor te lezen, nadat de voorzitter van de Cultuurtoren Honsoirde, Paul Stieger, als middagvoorzitter de groep had welkom geheten. Hij legde de nadruk op het thema van de gemeente Heusden van dit jaar: verschillen verbinden, waarin zowel het dictee als de plaats van handeling, de bibliotheek Drunen, een waardevolle rol vervullen.

Door Dimph Vos

Behalve een zekere mate van spanning was ook een licht optimisme over het eigen taalgevoel waarneembaar. Dat bleek terecht: verschillende deelnemers bleken ware taalvirtuozen. Niet alleen waren er twee eersteprijswinnaars: Rein Leentfaar uit Middelburg en Frans van Besien uit Vlaanderen met ieder een foutscore van 2, er kwamen ook vier mensen in aanmerking voor de derde plaats. Dat veroorzaakte enige chaos én hilariteit. Gelukkig bood de dobbelsteen uitkomst.

Dobbelsteen

Beide niet-Heusdenaren kwamen niet in aanmerking voor de Mees Douglas Wisseltrofee, noch voor de originele oorkonde in aquarel, geschilderd door cartoonist Bob Leenders. Zij wisten dat ze weliswaar mee konden doen, maar dat ze door het ontbreken van een directe connectie met Heusden niet mee mochten dingen voor de prijzen. Wel kregen zij ieder een boek over taal en een kopie van de oorkonde, waarbij ze de eerste en tweede plaats gebroederlijk deelden.

Vervolgens werd met een dobbelsteen de winnaar van de derde prijs bepaald: er waren vier deelnemers met een identieke foutscore. Uiteindelijk ging Henny Wibbelink uit Vlijmen, in 2014 nog bestuurslid van De Scherper en in die hoedanigheid medeorganisator van het toenmalige dictee, met zowel de trofee, de oorkonde als het boek naar huis.

Het dictee, ook deze keer geschreven door Dimph Vos, bleek ‘goed te doen’. Veel deelnemers gingen met een mooie score naar huis, opgetekend op een kopie van de oorkonde, de geestige aquarel van Bob Leenders.

Jury

De jury bestond deze keer uit acht personen onder voorzitterschap van de winnaar van het GHD 2022, Yoïn van Spijk. Zorgvuldigheid was geboden, dus werd elk dictee achtereenvolgens door twee juryleden nagekeken en was er onderling geregeld overleg.

Instinkers

Het thema van het Groot Heusdens Dictee was iets wat dezer dagen de gemoederen volop bezighoudt: kunstmatige intelligentie, ook wel, om het internationaal te houden, Artificial intelligence (AI) genoemd. Lastige woorden passeerden de revue, zoals no-goarea vanwege dat vermaledijde koppelteken, de instinker bijdehante en de pesterige rigorositeit versus rigoureuze gevolgen. Maar vaker deze keer was het accent gelegd op d/t-werkwoorden, voor velen een blijvend dilemma, maar voor déze deelnemers nauwelijks, bleek overduidelijk. Wel was voor sommigen het klemtoonteken (voor de fijnproever, het accent aigu: nú) een struikelblok, omdat ze dat verwarden met accenttekens als in hé en hè.

Het Groot Heusdens Dictee 2024 is georganiseerd door de Cultuurtoren Honsoirde in samenwerking met de Bibliotheek Drunen. Dankzij de balpennen, geschonken door het d’Oultremontcollege, kon het schrijven soepel verlopen.

Via de website www.honsoirde.nl en de bibliotheek Drunen is het mogelijk de tekst in te zien.