Marie van de Middelhaai geeft ruim 20 jaar rondleidingen in en rond haar boerderij uit 1650, die anno 1750 een stenen voorgevel met schuiframen kreeg en anno 1890 werd voorzien van een herd (historische huiskamer), een geut (historische keuken) met pomp en kelder, een plee met poepdoos enz. en sindsdien nauwelijks is veranderd. Marie leeft ouderwets: zij slaapt in de bedstee, breit haar eigen sokken en borstrokken, spreekt ‘t Vlijmens dialect, heeft een kabinet vol Vlijmense mutsen en eet ouderwetse (vergeten) groenten uit haar moeshof. De boerderijbiotoop (de omgeving van de boerderij) is nog ouderwets groen. Gemeente Heusden heeft, tot grote verbijstering van Marie, 2 nieuwbouwhuizen gepland vol in het zicht vanuit de leven in de nu nog ouderwetse groene boerderijbiotoop. De rechtszaak bij de Raad van State heeft 27 mei plaatsgevonden. Het is wachten op de uitspraak.

Sééns ik bè de Raod van Staote waar, is ’t hier mer ‘ne zenuwèchtege tèèd. Ammel mer afwochten, war. Gelukkeg is er hier aalt van alles te dóén in juni, krek ès m’n maaidoreheg knippen. Mer dè’s ’n hil *bezwaoi want m’n maaidoreheg stàò ’n bietje te dicht neffe de slóòt. Ik kan ze nie hendeg knippen, mer móét aalt de léèr d’r bij haolen en midden in de slóòt zetten, schùìns tégen m’n heg aon en dan pas kan’k erbij. Gelukkeg is ‘t ‘nen dréùge slóòt, dus dè is góéd te dóén zódde déénken.

Mer dan hedde nie op de biodiversitèèt van óóns geminte gedocht. Óóns geminte déén aalt schôn de wegkaant maaien, dè ge hendeg óver de hekkendam nàòr m’nen dam kont gaon, mer ditte jaor zen ze daor om éèn of aander rejen mee afgeschaaien. Ik vroeg zunne maaier om wàòrom. ‘Dè’s vanwéges de biodiversitèèt’, zin-t-ie. ‘Alle onkruijen maagen hier vórt gruuien en bluuien’. ‘Nou,’ zéén ik, ‘hier gruuien niks ès braand*nittelen en bereklaauwen. Doar worde èècht nie blij aaf.’ ‘Ik maag hier toch mer om de 3 màònd maaien’, zi-t-ie, ‘opgedraogen dèùr óónzen baos bè de geminte. Dan moete daor mer gàòn praoten.’ Daor stàòde dan te staon tussen de nittelen en de bereklaauwen, war. En mi dieje rèègen worren ze almer grótter. En ze zaaien nog ammel úít nàòr ‘ewe bloemhof en moeshof ók. Wèèrk (vèùr de Hàòrstéég: wark) hebben is niks, mer wèèrk (vèùr de Hàòrstéég: wark) haauwen! Biodiversitèèt? ’t Is gewóónweg *rùìgt!

Hier om d’n hoek ’t zelfde verhaol, war. In de Lavendelstraot daor richting de Rup stàòn ammel van die gróòte hóòg duur húís. De méénsen daor zen hier kómen wónen vanwéges ’t lokkertje dè tóén op de reclaomeborden stóón: Wónen in ’t grúún! En wè hebben ze daor vèùr grúún dinkte? Ja, krek: niks ès nittelen, de speciàòlitèèt, eh … biodiversitèèt van óóns geminte. Ik déénk dè-j-‘t ‘nen ambtenaor bè-j-óóns geminte-n-is, ’n burgermenneke, die óver die biodiversitèèt gàò, zó éne die ’t verschil nie kint tussen blommen en bereklaauwen of nittelen.

Ik kon mi m’n léèr mi goei fesóén de slóòt ginins nie inkómen: ammel nittelen van zékers anderhalleve méter hóòg! ‘t Waar gin dóén. Ik mi-j-‘n pàòr wèèrkhaandschóén (vèùr de Hàòrstéég: warkhaandschóén) àòn’t nitteltrekken geslaon. Bekaant 2 kuub nittelen hè’k geógst! Ik heb ze schôn op de kaanten op ’n bèèrgske (vèùr de Hàòrstéég: bargske) gelééd, krek op ‘nen del bereklaauwen, dan gàòn die daor schôn kepot! Ik wil diejen ambtenaor van de geminte ùìtnódegen om daor ‘es ‘ne keer dèùrhénen te rollen, dan wit ie mee wè nittelen en bereklaauwen zen!

Houdoe, war. Marie

Woorden uit m’n woordeboek:

bezwaai = tijdrovend zwaar karwei

nittelen = netels

rùìgt = ruigte, onkruid

Reageren? Nassau Dwarsstraat 5, 5251 KJ Vlijmen, 073-5118524, middelhaai@live.nl www.marievandemiddelhaai.nl