Marie van de Middelhaai geeft ruim 20 jaar rondleidingen in en rond haar boerderij uit 1650, die anno 1750 een stenen voorgevel met schuiframen kreeg en anno 1890 werd voorzien van een herd (historische huiskamer), een geut (historische keuken) met pomp en kelder, een plee met poepdoos enz. en sindsdien nauwelijks is veranderd. Marie leeft ouderwets: zij slaapt in de bedstee, breit haar eigen sokken en borstrokken, spreekt ‘t Vlijmens dialect, heeft een kabinet vol Vlijmense mutsen en eet ouderwetse (vergeten) groenten uit haar moeshof. De boerderijbiotoop (de omgeving van de boerderij) is nog ouderwets groen. Gemeente Heusden heeft, tot grote verbijstering van Marie, 2 nieuwbouwhuizen gepland vol in het zicht vanuit de leven in de nu nog ouderwetse groene boerderijbiotoop. De rechtszaak bij de Raad van State heeft 27 mei plaatsgevonden. Het is wachten op de uitspraak.

Bekaant is ’t zó wèèd, méénsen, bekaant is ‘t vekaansie vèùr de kiendjes en bekaant zómerreces vèùr de póletiek. Mer krèègeme ditte jaor wel ‘ne zómer? Nou ik ditte hier zit te schrèèven *stippel ’t búíten awir, krek ès giesteren en irgiesteren. Maai was éèn wàòterbad, juni op ’n pàòr daog nao ók en nou is ’t juli en rèègen ‘t nog. Man, man, wè’n weer toch, war! M’n hooi is meer natgerèèged ès opgedréùgd. We hebben ditte jaor fèètelek inkelt mer ‘n pàòr daog zómer gehaad tussen de buien deur.

In mèène moeshof is verrekte wèèneg van de zómer te ontdekken: m’ne júín is verrot, m’n snijbônnen stàòn d’r gruwelek petietereg bij, m’n schorsenelen en pasternaoken zèn nog ginins nie opgekomen, ók nie nàò 3 keren zaaien en m’ne witlof stàò-t-er hil zielegskes bij, krek ès m’n praaiplaantjes. Dè wordt honger lijen in’t nàòjaor en de wèènterdag, déénk.

M’n *schelarten zen gelukkeg nàò d’n 3de keer zaaien wel àòngeslaon mer ik zit nog te wochten dè’k *hawkes kan èèten. De vraog is hoe ze zallen smaoken. M’n aarbeikes waren zó zuur ès zèèk: die hebben ditte jaor himmel niks ès rèègen gehaad, gin zon. Mi ‘nen del súíker d’r bij smàòkt de sjam toch góéd. M’n vruuge *béziën hebben ’t himmaol nie gedaon. In de plek van ’n pàòr emmers béziën hongen d’r ditte jaor mer ‘n pàòr haandjes béziën aon: vèùr óóns Marie zelf, war.

Gelukkeg hè’k ók laote béziën en daor hangen er zat aon, mer laoter ès óòt teveuren! Ze zen nou nog nie himmel rèèp. Àòn alle troskes hangt aalt nog ’n oranje en ’n gruun bézie aon. ’t Is dus nog echt ekkes wochten éèr gullie hier kant komen plukken. D’r zen hier al *verschaaiene méénsen komen vraogen wanneer ze nou onderaand ‘es béziën kannen kómen plukken. De irsten kwamen al in maai vraogen, mer méénsen: béziën zen gemèènlek aalt pas *bekwaom rond de 24ste juni, mi Sint Jan. In Dùìtslaand zen ze dan ok Johannesbeeren gehieten, vertaold is dè Sintjansbéziën. De vraog is of méénsen nog wéten wanneer ’t Sint Jan is, dè leerde nie mir op de schóól, war, de juffrouwen en misters daor wéten dè nie mir. Ik kan wel zeggen: Sint Jan is ès ’t Sintjanskrúíd gàò bluuien, mer dè kint tégesworeg ók gin mééns mir. Dan blèèft er nog mer éèn ding óver: ge kant hier rooi béziën kómen plukken ès ’t bord àòn de straot stàò mi daorop geschréven: ” ’t is wir zó wijd: bessentijd. Zelf plukken!“ En dè is nou bekaant.

Houdoe, war. Marie

Woorden uit m’n woordeboek:

bekaant = bijna

stippelen = motregenen

schelarten, hawkes = peultjes

bézie = bes

verschaaiene = verscheidene

bekwaom = volgroeid

Reageren? Nassau Dwarsstraat 5, 5251 KJ Vlijmen, 073-5118524, middelhaai@live.nl www.marievandemiddelhaai.nl