Marie van de Middelhaai geeft ruim 20 jaar rondleidingen in en rond haar boerderij uit 1650, die anno 1750 een stenen voorgevel met schuiframen kreeg en anno 1890 werd voorzien van een herd (historische huiskamer), een geut (historische keuken) met pomp en kelder, een plee met poepdoos enz. en sindsdien nauwelijks is veranderd. Marie leeft ouderwets: zij slaapt in de bedstee, breit haar eigen sokken en borstrokken, spreekt ‘t Vlijmens dialect, heeft een kabinet vol Vlijmense mutsen en eet ouderwetse (vergeten) groenten uit haar moeshof. De boerderijbiotoop (de omgeving van de boerderij) is nog ouderwets groen. Gemeente Heusden heeft, tot grote verbijstering van Marie, 2 nieuwbouwhuizen gepland vol in het zicht vanuit de leven in de nu nog ouderwetse groene boerderijbiotoop. De rechtszaak bij de Raad van State heeft 27 mei plaatsgevonden. Het is wachten op de uitspraak.

Ziede gullie ze wel ‘es vliegen? Mölders? Ikke bekaant nóòt, moe’k zeggen. Mölders zen maaikévers en die vliegen gèère (vèùr de Hàòrstéég: gaare) ’s aoves in ’t licht, bevóbbeld onder ‘ne lantèèrepaol (vèùr de Hàòrstéég: lantarepaol). Ik gàò-j-aalt mi de kiepen op stok, dus allicht dè-j-ik ze nóòt nie zie. Omdè-j-ik gin búítelaamp heb, moeten ze ’t hier inkelt van de maon en de sterrekes hebben. Mer ók al zie-j-ik ze dan bekaant nóòt, ik zè d’r aachtergekómen dè-j-ik ze hier wel *téúl!

Mölders haauwen van buukeheggen, war, daor ziede ze aalt in of rond hangen. En laot ik hier nou ’n hil gróòte en hóòge buukeheg op m’nen dam hebben. Vus te hóòg, mer dè-j-is ’n aander verhaol. En ik déénk dè se daor in húízen, de mölders. Dè moet wel, want op ’t stukske laand aachter die buukeheg daor stik ’t van engerlingen in de grond, dè zen de rupsen, zeg mer, van die mölders. Nou ja, ’t zen gin echte rupsen want ze lèèven onder de grond. Daor gruuien ze ’n jaor of 3 of 4 geléúf ik en om te gruuien moeten ze hil véúl frèèten daor onder de grond. En laot ik nou ditte jaor m’n èèrepel (vèùr de Hàòrstéég: aarepel) daor aachter die buukeheg gezet hebben. Van de wèèk hè’k ze ùìtgedaon. Nou, nou, ik zè m’n èègen kepot verschrokken, hoevéúl van die engerlingen ik in de grond tussen m’n èèrepel tégen kwaam. Die zen bekaant zù dik ès m’ne pink en ;'nen halve pink lang, vúíl wit van kleur mi-j-’n brúín köpke en dan aachter dè köpke ’n stuk of wè van die rondmaaiende friemelpôtjes. ’t Zen aokeleke birsten om te zíén en om vaast te haauwen hillemaol. Ik heb niks tégen mölders, ik vèèn ’t schôn béèsjes, vèùral dè ge ze hèùrt *hoemen. Mer die kèènder van ze, die engerlingen, dè zen echt rotsakken, hór. Ze hebben m’n èèrepel (vèùr de Hàòrstéég: aarepel) ammel àòngefréten. Dè za toch wel meevallen, zalde gullie déénken, zukke klèèn béèsjes zallen ók zukke klèèn bekskes hebben. Ja, dè is, mer ze frèèten ‘ew èèrepel (vèùr de Hàòrstéég: aarepel) van alle kaanten aon. ’n Tiende port van m’n toch al, vanwéges dieje zèèkzómer, vus te klèèn èèrepel (vèùr de Hàòrstéég: aarepel) is kúís en kaol àòngefréten. M’n èèrepel (vèùr de Hàòrstéég: aarepel) lèèkenen nou toch ammel wratten te hebben of schurft, mer dè is nie echt, ze zen inkelt àòngefrèèten dèùr die engerlingen. Ge kant ze nog wel gewóón opèèten, mer ze ógen îrlek waor alles behalleve appetèètelek, ’t zen wézelek waor gedrochten van èèrepel (vèùr de Hàòrstéég: aarepel) geworren. Smaokelek èèten.

Houdoe, war. Marie

Woorden uit m’n woordeboek:

mölder = meikever

téúl = kweek

hoemen = brommen

Reageren? Nassau Dwarsstraat 5, 5251 KJ Vlijmen, 073-5118524, middelhaai@live.nl www.marievandemiddelhaai.nl