Marie van de Middelhaai geeft ruim 20 jaar rondleidingen in en rond haar boerderij uit 1650, die anno 1750 een stenen voorgevel met schuiframen kreeg en anno 1890 werd voorzien van een herd (historische huiskamer), een geut (historische keuken) met pomp en kelder, een plee met poepdoos enz. en sindsdien nauwelijks is veranderd. Marie leeft ouderwets: zij slaapt in de bedstee, breit haar eigen sokken en borstrokken, spreekt ‘t Vlijmens dialect, heeft een kabinet vol Vlijmense mutsen en eet ouderwetse (vergeten) groenten uit haar moeshof. De boerderijbiotoop (de omgeving van de boerderij) is nog ouderwets groen. Gemeente Heusden heeft, tot grote verbijstering van Marie, 2 nieuwbouwhuizen gepland vol in het zicht vanuit de leven in de nu nog ouderwetse groene boerderijbiotoop. De rechtszaak bij de Raad van State heeft 27 mei plaatsgevonden. De Raad heeft de uitspraak uitgesteld, het blijft dus wachten.
Vandemèèregen (vèùr de Hàòrstéég: vandemaaregen) om zéúven uren waar ’t búíten gewóón *zóél. We hebben wir ’n zaoleg *Sinte Mechielszómerke in ’t laand mi-j-’n lekker zunneke d’r bij. Bè mèèn binnen begin ’t al aoreg koud te worren. Dàòrom zè-j-ik d’r ‘es lekker op m’n gemekske in gàòn zitten, in dè zunneke. Vandaog 39 jaoren gelejen waar ’t hil aander weer, dè wéét ik nog góéd, want tóén is m’nen oudste zóón, óónze Knilles, gebóren. Ja, méénsen, 39 jaor gelejen op de kop aaf. Waor blèèft de tèèd? Ik krèèg wézelek waor vórt aauw jong!
Hij ha hier vleei wèèk z’n sloffen afgegéven, óónze Knilles, of ik die wó rippereren. Hij ha-t-er de gaoters in gelópen. Man, man, ’t waar gewóónweg meer gat ès slof wè-j-ik in m’n haand gedouwd kréég. Mer affèn, ès móéder làòte ‘ewe zóón toch gin kaauw vóéten krèègen, war, ók nie ès ie 39 is. En ès ie die sloffen nou zó gèère (vèùr de Hàòrstéég: gaare) gerippereerd wil hebben, dan doede dè gewóón vèùr ‘em, war. Dè’s móéderliefde.
Ik zaat búíten in ’t zunneke te prakkezeren hoe-j-ik ‘t nou toch àòn moes vatten. Baai hakken waren pontificaol dèùrgesléten krek ès baai gróòte téèn en onder d’n bal van de vóét zaten àòn swirskaanten hil gróòte breei gaoten. Ik heb er m’n hàòknaold bijgehaold en ’n pàòr uur zitten te vréúken in de zon. Ik kréég er gewóón rooi kónen van. Z’n sloffen zen vaolgrúún, mer ik ha inkelt blauwe gespikkelde stopsjet liggen. Och, docht ik, d’n onderkaant van z’n sloffen dè kan wel wè lijen, war. Ikke-n-àòn de gang. Wè dinkte? Ze zen wir himmel ès nuuwt! Z’n sloffen hebben, tussen ’t vaolgrúún in, nou blauwgestippelde hakken, blauwgestippelde gróòte téèn en ‘nen blauwgestippelde bal van de vóét. ‘t Is gewóónweg ’n prachteg plàòtje geworren, al zeg ik ‘t zelf. Wè kan ’n mééns toch gelukkeg zèèn ès ie-j-’n zwaor kerwaai geklaord hè, war. En ’t allemóiste waar, dè-j-óónze Knilles ze mi-j-unne laach op z’n gezicht àònnaam. Daor doede’t ammel veur, war.
Ik hóòp dè de Sinte Mechielszómerke nog ekkes àònhaauwt, want nou kwaam óónzen Driek, m’n oudste bruur, mi-j-’n vol tas kepotte sokken àònzetten; ammaol bè de téèn deur. Of ik die ekkes wil stoppen. Ja, méénsen, ók vèùr m’n bruur hè’k dè ammel óver. Dè’s zusterliefde, war. ’t Zen ammel van die dun grèèze en zwarte sokken, mer van diejen dunne sjet hè’k inkelt knalróòd in húís. Mer ach, daor zie-t-ie niks van ès ie z’n schóèn àòn hi. Gullie ók nog wè te stoppen? Sjet zat!
Houdoe, war. Marie
Woorden uit m’n woordeboek:
sjet = sokken(stop)wol
Sinte Michielszómerke = nazomertje
zóél = warm
’n hilt = de hele tijd
Reageren? Nassau Dwarsstraat 5, 5251 KJ Vlijmen, 073-5118524, middelhaai@live.nl www.marievandemiddelhaai.nl