Óóns Mariken is in de bedstee geboren en kwaam, aacht pond schôn àòn d’n haok, in’t kribke bóven óóns vóétèènd: ’n hil líéf, tevrejen kiendje, óóns derde, ’n meske nàò twee mennekes. Óóns jungskes waren mee verlíéfd op d’r en strejen d’r om wie heur in d’re kèènderwaogen móóg douwen. Vaoders wies van blijeghèd nie waor-t-ie blèèven moes. En ik, ik waar zó gelukkeg, dè’k d’r èèges zè wissen àòngéven bè d’n burgeleke staand. Daor vonnen ze mèèn mer ’n laasteg mééns. Alle keren dè se vaoders wè vroegen, antwoordde-n-ik. ‘Mevrouw,’ zéénen ze, ‘gif vaoders toch de gelégeneghed om z’n kèènd àòn te géven.’ ‘Dè’s de bedoeling himmel nie,’ zéén ik, ‘hij hi de twee oudste-n-al àòngegéven, nou zè-j-ik àòn de bèùrt om óóns dochter àòn te géven!’ En tóén móóg ik in ’n apart kaomerke op ‘ne *zörg kómen zitten en kréé’k ók nog ‘es ók ’n kumke thee om ’t góéd te maoken.
Óóns Mariken.
Ze gruuide oe toch zù schôn op, óóns Mariken: echt Braobaans welvaoren en ontiegelek líéf. Ze begos te praoten en te zingen éèr se kos lóòpen. Al van d’r irste jaor aaf aon déén se mee àòn de carnevalsoptochten hier. Ze waar zun goei teneelspèùlster dè se van de 11 jaoren, dè se d’n optocht meelíép, alle 11 keren ‘nen béker hi gewonnen. Zes jaoren oud naaide ze al d’r irste èègen carnevalspekske in mekare, vèùr mee te kannen lóòpen ès ‘t meske mi de zwaovelstökskes. D’r toetje mi ‘ne róétkurk gezwart en daor gééng se. ’t Rèègede, d’r hàòrkes piekten en de róét liep in stràòltjes óver d’r snuutje. Ze schóide zù lèèvesèècht àòn ’t volk neffe de kaanten of dè èsteblíéf ’n zwaovelstökske van d’r wó kópen, dè se halleverwége d’n optocht al vèùr 16 euro’s àòn zwaovelstökskes ha verkocht!
Dèùr ’n vriendinneke gééng ze vióól spéúlen, ’t allerliefste mi kóneginnendag mi d’r vióólkofferke ópen vèùr d’r op de grond. Zó spèùlde ze d’r èègeste vlooiemartcenten bè mekare. Ès se genoeg centen nàòr d’r zinneke in d’r kofferke zaag, víét ze die d’r úít, *léén d’r vióóltje d’rin en dabberde de vlooiemart óver. Ès alles opgekocht waar, gééng ‘t kofferke wir ópen en begos ze wir vióól te spéúlen. Ze kos ók prachteg piano spéúlen, dè ha se d’r èègen àòngeleerd. Ze déén alle meziek op ’t geheur, van nóten lézen hè se nóòt gin sjoege gekrégen.
Vanaaf d’r 10 jaoren zong se tweestemmeg mi mèèn mee: Marie en Mariken. Zij mi d’r zaacht hóòg sópràòntje en ikke mi m’n alt daor onderdeur. Óóns stemmen víéten mekare prachteg. Ze zong zù zuíver dè’k bekaant docht dè-t-er ’n engeltje mi me meezong. Kiepevel, vèùral mi de kersmes bè-j-’t Stille Naacht en ’t Ave Maria.
Ze kos leren ès gin aander, Latèèns, Grieks, noemt mer op. Op d’r rapport gemiddeld ’n dikke aacht. Ze kos geweldeg tékenen en kalligrafieletters maoken. Ze schrééf liedjes en gedichjes en twéé films. Die hi se èèges gefilmd, geriggiseerd, geknipt en geplekt. D’r halve klas spèùlde d’r in mee. Mer toen d’re leste film in de Vèùrste Vennen in première gééng, waar ’t góéd mis mi-j-óóns Mariken.
Ze waar gàòndeweg de jaoren dépressíéf geworren en nie zun bietje-n-ók: ze ha nerges niks gin léút mir in, nie in zingen of meziek maoken, in niks nie. ‘Wè hè’k toch àòn al die talenten’, zi se. Ze wó se gèère-n-inrúílen tégen nie dépressíéf zèèn. Mer dè hedde nie vèùr ’t ùìtkíézen, war. D’r lèèven von se almèr zwàòder en zwàòder. Ze gééng àòn anorexia dóén: ‘Ik heb liever hil d’n dag honger,’ zì se, ‘ès dè’k hil d’n dag dépressíéf zè. Anorexia helpt tégen dépressie!’ Ze kréég 7 jaor anderaande thirrepieën mi 25 pillen per dag d'rbij, mer ’t holp gin van allen: die anorexia ók nie want d’r dépressie kwaam trug. En tóén kon ze die anorexia nie mir *kwèètworren. Te lange leste waar d’r niks mir van óóns meske óver ès 37 kilo’s dépressie en peniekàònvallen. Ze waar raodelóòs en zaag nerges gin gat mir in. Tóén hi se éúthenesie àòngevraogd, nog mer 23 jaoren oud, en toegestaon gekrégen omdè d’r ginnen éènen dokter ók mer ’n kaanske zaag dè sij nog bèèter zó kannen worren. Zó hebben wij d’r moeten laoten gaon. ‘Schrèèfde gij vèùr mèèn ’n afschèèdsliedje, moeke?’ vroeg ze. Dè hè’k gedaon óver dè me laoter dàòrbóven wir saomen zallen gàòn zingen: ‘Houdoe, m’n dochter’ hè’k ‘t *gehieten. Ze hè-g-’t bè lèèven nog gehèùrd en góédgekeurd.
’t Is nou al bekaant 8 jaoren gelejen, mer ók al wónt ze nou bè de engelen, toch hèùrt ze d’r hier nog aaltij bij.
Houdoe, war. Marie
Woorden ùìt m’n woordeboek:
zörg = grote stoel met leuningen
léén = legde
kwèètworren = kwijtraken
gehieten = genoemd
Reageren? Nassau Dwarsstraat 5, 5251 KJ Vlijmen, 073-5118524, middelhaai@live.nl www.marievandemiddelhaai.nl